KRWAWNIK - jako lekarstwo, nie tylko na rany

Redaktor Aktualności 28 lipiec 2021 5 min. czytania

Krwawnik pospolity – Achillea millefolium L.

Krwawnik pospolity znany jest też jako rannik, twardziec, złotnica, kruownik, krwawnica, krfawczyk, zeniszeń, pokrętnik, krzewnik czy po prostu żołnierskie ziele. Od wieków stosowany był na rany, skaleczenia i obrzęki.

Świeżo roztarte liście przyłożone do rany nie tylko działały odkażająco lecz także hamowały krwawienie. Powszechnie występująca roślina, przez wielu uznawana za chwast, tak naprawdę jest niezwykle silnym, pożytecznym i prostym w przygotowaniu lekarstwem.

Występowanie i charakterystyka

Krwawnik pospolity to roślina, która chętnie porasta łąki, miedze, pastwiska, rowy, przydroża, zarośla, ale również ugory i skraje lasów w całej Europie. Ma wysokie łodygi, pierzaste liście i białe kwiaty. Kwitnie od kwietnia do października, czyli od wczesnej wiosny do wczesnej jesieni. W medycynie naturalnej wykorzystuje się nie tylko kwiatostany, ale też ziele.

Właściwości

Krwawnik pospolity działa przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie, ściągająco i przeciwkrwotocznie. Zawiera szereg witamin i mikroelementów, dzięki którym jest wykorzystywany nie tylko w ziołolecznictwie, ale też w farmakologii.

Znajdują się w nim: witamina A, witamina C, witamina K, garbniki, flawonoidy, cholina, sole cynku, sole miedzi, sole żelaza, kamfora, kwas salicylowy, kwas mrówkowy oraz kwas octowy. Jest również bogaty w olejek eteryczny, chociaż jego zawartość i skład chemiczny są różne w zależności od części rośliny oraz tego, gdzie rosła. Procentowa zawartość olejku rozkłada się mniej więcej tak: kwiat – 0,5%, liście – 0,7%, korzeń – 0,9%, łodyga – 1,2%.

Zastosowanie

Ziele krwawnika skutecznie łagodzi objawy zaburzeń układu pokarmowego, dzięki działaniu spazmolitycznemu, przeciwzapalnemu oraz zwiększaniu wydzielania żółci i soków trawiennych. Jest pomocny w profilaktyce takich chorób jak wrzody czy nieżyty żołądka. Ze względu na jego przeciwzapalne działanie poleca się go także na różnego rodzaju problemy skórne, egzemy, wysypki, pokrzywki. Docenia się go również za jego przeciwkrwotoczne działanie. Krwawnik ma zdolność hamowania zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych krwotoków. Od wieków krwawnik wykorzystywany jest jako zioło leczące obfite i długie miesiączki. Działa przeciwbólowo, rozkurczowo, pomaga w walce z zaburzeniami cyklu. Hamuje intensywne krwawienie i łagodzi dolegliwości związane z cyklem miesiączkowym. Krwawnik pospolity wykorzystuje się także do leczenia przeziębień i infekcji. Działa przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie, pomaga więc zwalczyć wirusy i drobnoustroje. Dzięki zawartości witaminy C wspiera odporność organizmu i zwiększa jego barierę ochronną. Krwawnik wpływa też korzystnie na układ oddechowy, działając odkażająco, rozkurczowo i przeciwkaszlowo (polecany jest przy nieżytach górnych dróg oddechowych). Obniża gorączkę i hamuje rozwój grzybów.

Krwawnikowe „przetwory”

Wyciągi alkoholowe można sporządzać z suchego lub świeżego surowca. Do ekstrakcji polecamy używać wódkę czystą 40-60%. Proporcje 1:3 lub 1:5. Dawka 5-10 ml w 100 ml wody. po rozcieńczeniu do przemywania skóry przy stanach zapalnych i łojotoku oraz jako środek antyseptyczny. Podobne zastosowanie ma napar z ziela krwawnika świeżego lub suchego, albo z samych kwiatów.

Napar z 1 łyżki na szklankę wrzątku można pić kilka razy dziennie po 100 ml. naparem płukać włosy przy wypadaniu, stanie zapalnym skóry, przetłuszczaniu się i braku połysku. Sok z krwawnika – zażywać przez 3-5 dni po 1 łyżce 4 razy dziennie jako środek wzmacniający i odtruwający, żółciopędny. Macerat ze świeżego ziela – (pół szklanki zmielonego surowca na 1 szklankę wody letniej przegotowanej, odstawić na 8 godzin) pic przez 3-5 dni po 100 ml 2 razy dziennie jako środek czyszczący krew i wzmacniający.

Ciekawy jest również zioło-miód: 1 łyżeczkę zmielonych świeżych listków zalać 1 łyżeczką wódki lub rumu i 1 łyżką miodu spadziowego, wymieszać. Zażywać 1 raz dziennie po 1 łyżce dla poprawienia trawienia i wzmocnienia i jako środek immunostymulujący. 3 razy dziennie po 1 łyżce przy kaszlu, przeziębieniu i grypie.

Przeciwskazania do stosowania

Zioła nie powinny stosować kobiety w ciąży, mamy karmiące piersią oraz dzieci, które nie ukończyły 12. roku życia. Kobiety w okresie laktacji dla bezpieczeństwa powinny skonsultować się z ginekologiem.

Zbiory krwawnika

Chociaż surowcem jest cała roślina, warto umożliwić jej regenerację i pozostawić korzeń w ziemi, jeśli nie jest nam absolutnie niezbędny. Łodyga jest silna i zrywanie jej dłońmi może krwawnika zabić oraz uszkodzić ludzką skórę. Skuteczniejszym sposobem jest nacięcie kilku centymetrów od kwiatostanu w dół. Zbieramy rośliny wyłącznie o kremowobiałych koszyczkach. Oczywiście należy to robić w miejscach oddalonych od zanieczyszczeń miejskich oraz przemysłowych. Uzyskany surowiec suszymy rozłożony pojedynczą warstwą na siatce lub bezbarwnym papierze, w miejscach suchych, ciemnych i przewiewnych. Można go też zsuszyć klasyczną metodą zielarską tzw. „do góry nogami”, zawieszając niewielkie, luźne pęczki po sufitem w ciemnym i przewiewnym miejscu. Temperatura suszenia nie powinna przekraczać 35 st. C. Dobrze wysuszony surowiec nie odbiega znaczą barwą od świeżego ziela.

Paulina Nazarowska