BLOG | Artykuły o zdrowiu, inspiracje i recenzje
Zielone porady: Ogranicz plastik w codziennym życiu
Plastik stał się centralną częścią naszego codziennego życia, zwłaszcza w naszych kuchniach, rozdrabniając się każdego dnia i trafiając do spożywanej przez nas żywności. Chociaż różne tworzywa sztuczne mają wiele zalet i można poddać recyklingowi, zachęcamy do ograniczenia codziennego korzystania z plastiku.
Dlaczego warto ograniczyć plastik w kuchni?
Plastikowe pojemniki, folia spożywcza czy sztućce są wygodne, ale często zawierają szkodliwe substancje, takie jak BPA czy ftalany. Pod wpływem ciepła czy długotrwałego kontaktu z jedzeniem te związki mogą przenikać do żywności. Regularne spożywanie takich toksyn może wpływać na układ hormonalny, zwiększać ryzyko chorób metabolicznych i osłabiać odporność.
Mikrodrobiny plastiku w naszych ciałach
Termin ten nie odnosi się do żadnej konkretnej substancji chemicznej, ale do maleńkich kawałków plastiku, które mogą być wykonane z szerokiej gamy chemikaliów. Ich rozmiary wahają się od małych, ale widocznych do całkowicie mikroskopijnych. Termin mikroplastik zazwyczaj odnosi się do fragmentów o wielkości 5 milimetrów lub mniejszych; cząstki mniejsze niż 1 mikrometr (1000 nanometrów lub 0,001 mm) są ogólnie określane jako nanoplastiki. Mikroplastik jest wszechobecny w środowisku. Wiele z drobin mikroplastików i nanoplastików, które napotykamy, to fragmenty, które odrywają się od innych produktów w miarę ich zużywania się. Kilka typowych źródeł to opony z gumy syntetycznej, odzież i inne tekstylia wykonane z materiałów syntetycznych oraz plastikowe torby i plastikowe pojemniki na żywność i napoje. Wraz ze wzrostem produkcji tworzyw sztucznych rośnie liczba osób narażonych na kontakt z niebezpiecznymi związkami.
Badania wykazały jego obecność w wodzie pitnej, żywności i owocach morza. Zatem to jedno z największych, nowych zagrożeń, z którymi warto się zmierzyć. Czy wiesz, że mikroplastik znajduje się obecnie w naszych mózgach? Niedawne badanie próbek mózgu (Stany Zjednoczone, 2024) wykazało, że średnio aż 0,5% masy naszego mózgu składa się z plastiku. Próbki pobrane od pacjentów z demencją zawierały średnio 10 razy więcej plastiku.
Niektóre badania powiązały obecność mikrodrobin plastiku w naczyniach krwionośnych z chorobami układu krążenia. Obecność mikrodrobin plastiku w okrężnicy powiązano z zaburzeniami pracy jelit. Istnieją nawet dowody na to, że drobne fragmenty plastiku mogą przekraczać ważne bariery w organizmie, w tym barierę łożyskową i barierę krew-mózg, co oznacza, że fragmenty te mogą wpływać na noworodki i przenikać do naszych mózgów.
Rodzi to poważne obawy o nasze długoterminowe zdrowie, ponieważ stajemy się coraz bardziej zależni od tworzyw sztucznych. Dlatego ograniczenie plastiku w kuchni to kluczowy krok w dbaniu o zdrowie. Wszyscy, poprzez nasze wybory, możemy zmniejszyć naszą ekspozycję na mikrodrobiny plastiku.
Co ciekawe, dopiero w 2023 roku Unia Europejska zakazała celowego dodawania mikrodrobin plastiku do wszystkich produktów, choć niektóre z nich mogą pozostać w sprzedaży aż do 2035 roku.
Jak ograniczyć plastik w kuchni? Porady dla domu
- Zastąp plastikowe pojemniki szklanymi lub stalowymi.
- Zastąp plastikowe sztuce (także te używane przez dzieci) metalowymi.
- Wybieraj produkty na wagę zamiast tych pakowanych w plastik.
- Lepiej kupować duże opakowania (np. worek 5 kg ryżu lub kaszy i go przesypać do kilku szklanych pojemników).
- Unikaj jednorazowych sztućców (tych z tworzywa), jeśli już to używaj drewniane.
- Przechowuj żywność w słoikach lub woskowanych chustach zamiast folii spożywczej.
- Unikaj żywności podawanej w styropianowych pojemnikach.
- Unikaj plastikowych pojemników do przechowywania żywności. Jeśli ich używasz, nie podgrzewaj ich w kuchence mikrofalowej i unikaj używania ich do przechowywania gorącej żywności.
- Nie podgrzewaj gotowych dań w opakowaniu z tworzywa.
- Dokładnie umyj owoce, warzywa oraz filety z ryby które, były spakowane w folię i stały na tacy ze styropianu.
- Nie używaj ponownie butelek jednorazowego użytku. Rozpadają się one szybciej niż mocniejsze plastikowe butelki, które są przeznaczone do ponownego użycia, a badania sugerują, że te mikroskopijne uszkodzenia mogą powodować mikroplastik.
- Nie pozwól, aby plastikowe butelki na wodę zbytnio się nagrzewały. Wysoka temperatura może uszkodzić plastik i prowadzić do wypłukiwania chemikaliów do wody, zwłaszcza gdy są one narażone przez dłuższy czas. Warto nie przechowywać butelek z wodą na balkonie, parapecie czy w pojazdach w ciepłe dni (lato).
W ten sposób możesz uniknąć głównych winowajców, którzy przenikają do naszych ciał, polistyrenu i polietylenu. Ponadto warto rozważyć zmniejszenie zużycia plastiku w kuchni poprzez przejście na szklane, metalowe lub drewniane naczynia i pojemniki. Ograniczenie plastiku w kuchni to inwestycja w zdrowie nasze i przyszłych pokoleń. Małe zmiany w codziennych nawykach mogą przynieść ogromne korzyści – zarówno dla naszego organizmu, jak i planety.
Źródło: consumerreports.org